Wykonanie ścian lub murków oporowych

1. Murki/ściany oporowe

Przede wszystkim ściana oporowa ma zapobiegać erozji gleby. Niezależnie od tego, czy budujesz ścianę ze względów praktycznych, czy czysto estetycznych, musi być stabilna, aby była bezpieczna i nie zawaliła się. Elementy betonowe, bloczki, donice, kraty, ale także cegła, cegła dekoracyjna czy elementy z materiałów kompozytowych tj. kamienie ozdobne i elementy betonowe to produkowane fabrycznie elementy budowlane, które służą do budowy ścian/murków oporowych, nasypów i skarp.

1.1. Murki/ściany oporowe z betonu

W naszym kraju ten rodzaj konstrukcji jest nadal w większości wykonywany z betonu. Zaletą ściany betonowej jest przede wszystkim prosta i szybka budowa. Jeśli nie podoba ci się wygląd surowego betonu, możesz tuż obok posadzić pnącza lub krzaki, które w końcu wyrosną i pokryją beton, lub możesz go pomalować, a nawet zbudować dodatkową ceglaną ścianę tuż przed betonową , która pełniłaby rolę czysto dekoracyjną, a nie wspierającą. Choć wystarczy jeden rząd cegieł, tego typu podwójna konstrukcja jest oczywiście droższa i nie najbardziej racjonalna. 

2. Bloczki betonowe czy żelbet?

Betonowe ściany/murki oporowe mogą być wykonane z bloczków betonowych, łamanych lub łupanych, rastrowych lub podobnych, pełnych lub pustych elementów konstrukcyjnych, z połączeniami lub bez, a więc z gotowych wyrobów fabrycznych. Z pewnością można je wznieść wlewając odpowiednią mieszankę betonową do przygotowanego drewnianego szalunku. W razie potrzeby w drewnianym szalunku montuje się dodatkowe zbrojenie.

2.1. Bloczki betonowe do ścian/murków oporowych

Bloczki betonowe do ścian ochronnych są idealnym rozwiązaniem, ponieważ są łatwe do ułożenia i nie będzie większych niespodzianek przy wznoszeniu takich konstrukcji. Jeśli chcesz zbudować mur oporowy z bloczków betonowych, najpierw należy przygotować fundament żelbetowy, więc i tak nie będziesz w stanie całkowicie uniknąć wylewania betonu. Gdy fundament jest gotowy, a beton wyschnie, rozpoczyna się układanie bloczków betonowych jeden na drugim. Bloczki łączy się ze sobą zaprawą, która łączy je w trwałą całość.

2.2. Ściany oporowe żelbetowe

Ta wersja ściany jest nieco bardziej wymagająca. Najpierw przygotowuje się fundament, a następnie rozpoczyna się montaż zbrojenia. Zaleca się, aby inżynier budowlany sporządził plan i wyliczenie ilości i wielkości zbrojenia, ponieważ Ty sam, o ile nie jesteś ekspertem w dziedzinie budownictwa, najprawdopodobniej nie będziesz wiedział, jak wykonać niezbędne obliczenia, które zagwarantują stabilność i trwałość ściany. Zbyt małe zbrojenie może spowodować zawalenie się ściany, natomiast zbyt duże jest zbędnym wydatkiem finansowym i nie ma realnej funkcji. Wykonanie ściany zaczyna się od szalunku. Do deskowania można użyć zwykłych desek, stosuje się również podpory metalowe, ale są one znacznie droższe od drewnianych, przez co spotyka się je głównie na budowach większych firm, a przy tego typu konstrukcjach nie są ani praktyczne, ani opłacalne. Gdy szalunek i zbrojenie są gotowe, rozpoczyna się wylewanie betonu.

Beton zbrojony uzyskuje swoją końcową wytrzymałość oraz odporność na nacisk i siły rozciągające po 28 dniach schnięcia.

3. Bloki betonowe produkowane fabrycznie

Specjalną wersją betonowej ściany ochronnej jest prefabrykowana ściana betonowa, która jest transportowana z fabryki na plac budowy i montowana jako element prefabrykowany. Zaletą prefabrykowanej betonowej ściany oporowej w porównaniu z klasycznymi murami betonowymi jest krótszy czas realizacji, wyższa jakość elementu betonowego i zazwyczaj niższa cena. Przeczytaj więcej o betonowych murach i ogrodzeniach w odpowiednich artykułach na naszej stronie internetowej.

4. Kamienne ściany/murki oporowe

Ściany lub murki oporowe wykonane z kamienia są bardzo popularne, ponieważ wyglądają rustykalnie i doskonale komponują się z otoczeniem. Dobrze komponują się również ze ścieżkami i podjazdami wokół domu, które są wybrukowane kamieniem, dzięki czemu razem sprawiają, że dom pozostawia silne i przyciągające wrażenie. Należy jednak pamiętać, że takie konstrukcje są nieco droższe niż betonowe, ponieważ nawet najtańszy rodzaj kamienia jest droższy od betonu. Choć kamienna ściana nie będzie zbudowana z marmuru, będzie jednak droższa.

5. Kamień na ścianę/murek oporowy

5.1. Budowa ściany/muru oporowego z lokalnych kamieni

W przypadku muru ochronnego najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie autochtonicznych, lokalnych rodzajów kamienia z najbliższego otoczenia. W każdym razie należy unikać rodzajów kamieni mniej odpornych na warunki atmosferyczne. Takie typy, to te z porowatych skał, które pochłaniają dużo wody lub łupków, które łatwo pękają. Z drugiej strony, bardzo twarde kamienie również nie są zbyt pożądane, i chociaż są niezwykle stabilne w każdych warunkach pogodowych, to ciężko jest je obrabiać.

Kamień, który został właśnie przywieziony bezpośrednio z kamieniołomu, nie może być od razu wykorzystany do wykonania ściany, ponieważ musi być najpierw obrobiony w niektórych częściach. Taka obróbka jest tym trudniejsza, im twardszy jest kamień.

5.2. Ściana ochronna musi mieć odpowiednie wymiary

Wybierając rodzaj kamienia na ścianę lub murek oporowy, należy wziąć pod uwagę rodzaj odpowiedniej twardości i wielkości, taki, który może być użyty od razu bez większej obróbki. Zbyt duże kamienie będą wymagały zbyt wiele pracy, a kamienie zbyt małe sprawią, że konstrukcja będzie wyglądać dziwnie, niestabilnie i pospiesznie wykonana, a na pewno wydłużą czas pracy i będą wymagały więcej zaprawy niż to konieczne.

Kamień łupany można zamówić w kamieniołomach, a obrobiony, uważany za droższą wersję, można nabyć u kamieniarzy. Popularne rodzaje kamienia są dostępne u dostawców materiałów budowlanych. 

6. Wykonanie kamiennego murku zabezpieczającego na dwa sposoby

6.1. Budowa murku kamiennego z zaprawą cementową

Pierwszy sposób wykonania kamiennej ściany jest uważany za mocniejszy. Osobliwością tego sposobu pracy jest to, że kamienie układa się w warstwie zaprawy cementowej, która łączy kawałki w trwałą całość. Zaletą wznoszenia muru kamiennego za pomocą zaprawy cementowej jest jego wytrzymałość, natomiast wadą jest wodoszczelność, dla której należy wykonać otwory drenażowe.

6.2. Budowa kamiennego murku z mieszanką piasku i ziemi

Budowa murku oporowego wykonanego z kamienia z użyciem mieszanki piasku i ziemi jako spoiwa, jest uważana za konstrukcję suchą. Spoiny między kamieniami wypełnione są mieszaniną piasku i ziemi. Taka ściana lub murek oporowy jest wystarczająco mocny do wysokości 1 m, chociaż jest porowaty.

7. Ściany/murki oporowe - konstrukcja

7.1. Prawidłowa konstrukcja ściany wymaga dobrego fundamentu

Podczas prac przygotowawczych najpierw wykopywany jest kanał pod fundament. W większości przypadków fundament wylewa się z betonu, gładkiego lub zbrojonego, bo jest łatwiej, szybciej i prościej, choć może być też wykonany z tego samego kamienia co przyszły mur, z tym, że jest on wypełniony zaprawą cementową. Niezależnie od tego, jak zbudowany jest fundament, ważne jest, aby rozpocząć budowę muru oporowego na twardym fundamencie.

Fundament betonowy lub żelbetowy jest uważany za lepszą wersję fundamentu.

8. Kamień na ścianę ochronną - układanie kamieni

8.1. Początek układania

Rozpoczyna się od ułożenia kamieni na fundamencie, w rzędach jeden obok drugiego, a spoiny lub szczeliny między nimi wypełnia się na bieżąco zaprawą cementową (wykonanie na mokro) lub mieszanką piasku i ziemi (wykonanie na sucho). Równolegle z formowaniem rzędów i wznoszeniem muru następuje zasypywanie, ze szczególnym uwzględnieniem warstwy drenażowej.

8.2. Kamień na ścianę ochronną - wybór kamieni

Ładniejsze i większe kamienie wybiera się i umieszczane na przedniej stronie, a mniejsze i mniej ładne na tylnej. Podczas układania kamieni dba się o to, aby linie między kawałkami były mniej więcej równomierne. Przede wszystkim ważne jest, aby nie więcej niż trzy linie spotykały się w jednym punkcie. Kamienie układa się w taki sposób, aby pochylały się lekko do wewnątrz. Podczas układania należy wziąć pod uwagę równomierną skośność konstrukcji, która powinna wynosić średnio około 20°.Wymagany kąt nachylenia najlepiej wykonać umieszczając szablon listew. Jeden taki szablon umieszcza się na każdym końcu przyszłej ściany, a między listwami rozciąga się sznurki, które są jednocześnie liniami przyszłych rzędów.

Przy układaniu kamieni bardzo pomocne są naciągnięte sznurki. Podążając za linią sznurka, czyli układając kamienie tuż przy niej, uzyskasz regularną i ładną strukturę oraz trwałą konstrukcję.

8.3. Wykonanie muru kamiennego i obróbka spoin

Przy wznoszeniu muru kamiennego za pomocą zaprawy cementowej szczególnie ważna jest obróbka spoin. Zaprawa cementowa może wypełnić spoiny aż do zewnętrznej krawędzi, co nie jest najlepsze z estetycznego punktu widzenia. W ten sposób traci się relief i objętość poszczególnych kamieni, przez co ściana nie wygląda już tak, jak powinna, ale jest mniej lub bardziej płaska i jednolita. Jeśli fugi nie zostaną całkowicie wypełnione, wówczas piękno struktury, a także faktura, kształt i kolor każdego kamienia będą w pełni wyrażone, a pełna objętość ściany stanie się oczywista.