Region z bogatym dziedzictwem - pomorskie

1. Katedra w Pelplinie

W 1274 roku książę gdański Mściwoj II przyprowadził cystersów i budowniczych Bazyliki do Pelplina. Pochodzili oni ze wsi Pogódki, którą dostali od wuja Mściwoja, księcia Sambora II. W Pelplinie, w urokliwej okolicy zakola rzeki Wierzycy, znaleźli idealne miejsce do realizacji swojego surowego życia zakonnego, opartego na modlitwie i pracy. Teren był bagnisty i zalesiony, przez co przygotowanie go pod budowę trwało blisko 20 lat.

Zgodnie z planami św. Bernarda z Clairvaux, cystersi starannie opracowali układ całego kompleksu. Główna część obejmująca kościół i klasztor została wybudowana na planie kwadratu. Kościół, wznoszony od początków XIV wieku, był trójnawową bazyliką na planie krzyża łacińskiego. Wysokie sklepienia opierały się na potężnych filarach, a wieże klatki schodowe nadawały mu warowny charakter.

Wnętrze Bazyliki również odzwierciedlało surowość i piękno cysterskiego ducha. Sklepienia, ornamenty i detale architektoniczne przypominały o majestacie natury i Stwórcy. Przez kolejne wieki Bazylika rozwijała się i rozbudowywała się, zdobywając nowe dzieła sztuki i ozdoby, głównie w stylu barokowym.

W 1824 roku Pelplin stał się siedzibą biskupa, co przyczyniło się do dalszego rozwoju Bazyliki. Mimo trudności historycznych, w tym okresie rewolucji i wojen, Bazylika przetrwała i była odnawiana. II wojna światowa przyniosła straty, ale po wojnie prace remontowe i renowacyjne przywróciły dawny blask świątyni.

Dzięki staraniom kolejnych pokoleń i wsparciu władz kościelnych oraz organizacji kulturalnych, Bazylika w Pelplinie stała się ważnym centrum kultury i duchowości. Prace renowacyjne i konserwatorskie trwają do dziś, dając kolejnym pokoleniom możliwość docenienia piękna i wartości historycznych tego wyjątkowego miejsca. Obok katedry znajduje się Muzeum Pelplińskie, która posiada jedyną w Polsce, dwutomową, wersję na papierze Biblii Gutenberga.

2. Zamek i Muzeum Regionalne w Człuchowie

Zamek w Człuchowie to drugi po Malborku, pod względem wielkości, zamek Zakonu krzyżackiego. Początki działań muzealnych w Człuchowie sięgają roku 1911, kiedy to w budynku starostwa (obecny Urząd Miejski) powstała izba wystawowa. Na bazie zbiorów zgromadzonych w tej izbie, w roku 1927 powołano do istnienia Muzeum Regionalne. 

Dzisiaj możemy podziwiać tylko fragmenty zamku oraz 46-cio metrową wieżę, zwaną także Zamkiem wysokim. Założony był on na rzucie kwadratu i posiadał cztery skrzydła, zamykające wewnętrzny dziedziniec z  krużgankami. W jego podziemiach znajdowały się lochy dla więźniów.  Obecnie jest to siedziba Muzeum Regionalnego założonego w roku 1976. Muzeum prezentuje stałe ekspozycje, ukazujące historię miasta i zamku, a także kulturę materialną Ziemi Człuchowskiej.

3. Żuławskie domy podcieniowe

Charakterystycznym elementem Żuław są domy podcieniowe, stanowiące cenne zabytki Delty Wisły. Na pierwszym zdjęciu znajduje się Mały Holender, gdzie obecnie funkcjonuje gospoda z żuławską kuchnią regionalną. Te drewniane budowle z dekoracyjną układanką z cegieł "holenderki" mają charakterystyczny podcień, czyli wysunięte piętro podparte drewnianymi filarami. Architektura ewoluowała wraz ze wzrostem zamożności chłopów żuławskich. Dom początkowo miał podcień szczytowy zwrócony do drogi, później dodawano skrzydła, a ostatecznie umieszczano centralnie położony podcień otoczony symetrycznymi częściami mieszkalnymi.

Historia tych domów sięga średniowiecza, a ich wyjątkowe wnętrza obejmują izby mieszkalne, kuchnie, sień główną i pomieszczenia gospodarcze. Domy podcieniowe są unikalnym elementem architektonicznym regionu Żuław, wprowadzając wyjątkową atmosferę.

4. Pałac pod Bocianim Gniazdem w Runowie

Usytuowana na obszarze Kaszub osiemnastowieczna rezydencja, oddalona o 14 km od Lęborka i 37 km od Słupska. Pałac jest otoczony lasem z XIII-wiecznym Grodziskiem i malowniczymi strumieniami wśród polodowcowych wzgórz. Miejscowość to doskonałe miejsce na wypoczynek, oferuje bowiem możliwość pieszych, konnych i rowerowych wędrówek wokół Góry Białej oraz nad jeziorem. 

Obszar o powierzchni 5 ha to nie tylko pięknie utrzymany pałac, gdzie działa hotelarsko-turystyczna działalność, lecz także różnorodne place zabaw, boiska, Wioska Indiańska, małpi gaj i inne atrakcje, które tworząc niezakłóconą przestrzeń do zadowolenia każdego odwiedzającego.